Khoa Lý luận cơ sở hiện nay có 6 giảng viên trong đó, 6/6 giảng viên có trình độ thạc sỹ, 4/6 giảng viên có trình độ cao cấp lý luận chính trị và có 3/6 giảng viên là giảng viên chính. Việc giảng viên đạt chuẩn về chuyên môn và lý luận chính trị có vai trò rất quan trọng, không chỉ là cơ sở, nền tảng để giảng viên tiếp tục được đào tạo về chuyên môn nghiệp vụ mà còn là cơ sở cung cấp nhận thức về thế giới quan để phục vụ cho công tác giảng dạy. Thực tiễn hoạt động giảng dạy của Khoa Lý luận cơ sở ở Trường Chính trị tỉnh Đắk Nông trong những năm qua đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, nâng cao chất lượng giảng dạy, thực hiện ngày càng tốt hơn những nhiệm vụ quan trọng mà Nhà trường giao cho Khoa.

Trong những năm qua, đội ngũ giảng viên của Khoa đã thật sự biến đổi về chất. Có được điều đó là do Đảng ủy, Ban giám hiệu Nhà trường có nhiều chủ trương, biện pháp tích cực trong việc nâng cao chất lượng và phát huy vai trò của đội ngũ giảng viên. Nhà trường đã xây dựng chương trình, kế hoạch như: dự giờ, thăm lớp; tổ chức thao giảng; Thường xuyên mở các lớp bồi dưỡng về phương pháp giảng dạy mới; Cử giảng viên đi học các lớp bồi dưỡng, cập nhật kiến thức; Cử giảng viên đi học các lớp sau đại học. Song song, với việc đào tạo chuyên môn, nhà trường chú ý bồi dưỡng về kỹ năng, phương pháp giảng dạy tích cực, hiện đại. Đến nay, 100% giảng viên trong Khoa đã thực hiện soạn giảng giáo án Power Point, mẫu giáo án mới theo quy định của Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, lồng ghép các phương pháp giảng dạy tích cực vào bài giảng. Việc áp dụng phương pháp giảng dạy tích cực trong các tiết học về lý luận chính trị đã đem lại hiệu quả thiết thực, khơi dậy tính chủ động, sáng tạo của người học, góp phần gắn lý luận với thực tiễn.

Đối với giảng viên, trước khi lên lớp đã soạn giáo án đầy đủ và chi tiết theo quy định. Giáo án được Khoa và Ban Giám hiệu kiểm tra và phê duyệt trước khi lên lớp, định kỳ hàng năm trước khi giảng viên giảng dạy, thao giảng và phải nạp giáo án về phòng nghiên cứu khoa học - thông tin - tư liệu để tổng hợp, đánh giá. Khoa đã tổ chức thao giảng nhiều lần cho mỗi bài lên lớp của giảng viên để đánh giá tiêu chuẩn, điều kiện và chất lượng bài giảng. Thông qua đó, giảng viên khắc phục được mặt hạn chế, tồn tại và có thể học hỏi được kinh nghiệm lẫn nhau. Mặt khác, Hội đồng khoa học còn tổ chức dự giờ tiết học, phát phiếu thăm dò học viên để đánh giá khách quan hơn hiệu quả bài giảng. Chất lượng giảng viên được sự đánh giá qua các phiếu thăm dò đối với các lớp học, 6/6 giảng viên trong khoa đều đạt chất lượng bài giảng từ khá trở lên (hài lòng và rất hài lòng) và đánh giá dự giờ của HĐKH 6/6 giảng viên đạt loại khá trở lên. Về chất lượng học tập của học viên, được đánh giá một cách khách quan, tất cả đạt yêu cầu.

Tuy nhiên hiện nay, những mặt hạn chế nói chung của giảng viên đó là: Về phương pháp giảng dạy vẫn còn nặng về thuyết trình, chưa áp dụng một cách thực sự hiệu quả phương pháp giảng tích cực nhằm phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học viên. Một số giảng viên chưa biết cách tổ chức thảo luận cho thật sự hiệu quả, chưa đưa ra được những bài tập tình huống về kỹ năng lãnh đạo, quản lý phù hợp với yêu cầu hiện nay; đội ngũ giảng viên của khoa - lực lượng quyết định chất lượng đào tạo, bồi dưỡng đa số còn trẻ, hạn chế về kiến thức thực tiễn, kinh nghiệm và phương pháp giảng dạy; vẫn còn khoảng hơn 30% giảng viên trẻ chưa được đào tạo về LLCT - HC. Một số giảng viên hạn chế về kỹ năng, phương pháp sư phạm; việc sử dụng và kết hợp các phương pháp giảng dạy còn hạn chế; nội dung chương trình thì nặng phần lý thuyết và quá dài so với thời gian đặt ra; phương tiện kỹ thuật hiện đại chưa đáp ứng yêu cầu…

Nhìn chung hoạt động giảng dạy của Khoa đã từng bước đáp ứng được yêu cầu trong tình hình và yêu cầu của của Nhà trường, tuy nhiên vẫn còn một số hạn chế. Từ thực trạng đó đòi hỏi cần có những biện pháp cụ thể nhằm đảm bảo chất lượng hoạt động giảng dạy của giảng viên.

Thứ nhất, xây dựng đội ngũ giảng viên

Một là, giảng viên cần phải có: Phẩm chất chính trị; kinh nghiệm và vốn sống thực tiễn phong phú; có kỹ năng, năng khiếu, nghiệp vụ sư phạm được đào tạo chính quy, vững vàng về chuyên môn, tinh thông về phương pháp, ứng biến linh hoạt trong quá trình lên lớp; có lương tâm, tâm quyết với nghề nghiệp. Đó chính là đạo đức nghề nghiệp. Có uy tín trong quá trình giảng dạy mà đặc biệt là uy tín khoa học được học viên và đồng nghiệp đánh giá cao.

Hai là, giảng viên phải nắm: Nắm vững nội dung, phương pháp, mục đích yêu cầu dạy học của các môn khoa học Mác- Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; Nắm vững sự vận động, yêu cầu của thực tiễn nhằm gắn lý luận với thực tiễn trong quá trình dạy học; Nắm vững đặc điểm học viên và yêu cầu của học viên về mọi mặt nhằm giải quyết các vấn đề nảy sinh trong quá trình dạy học; Nắm vững và sử dụng thành thạo các phương tiện dạy học hiện đại làm công cụ đắc lực cho việc thực hiện mục đích, yêu cầu bài học.

Ba là, giảng viên phải làm: Giáo án soạn đúng theo quy định giáo án mẫu của Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh bao gồm năm bước cơ bản; Giảng dạy đúng với chương trình và yêu cầu lớp học, khóa học nhất là bám sát mục đích, yêu cầu của từng bài giảng; Xác định yêu cầu bài giảng giúp cho người giảng viên và học viên phân công trách nhiệm rành mạch; Phải bao quát lớp trong quá trình lên lớp, trước khi bắt đầu một bài giảng, giảng viên nên đến sớm kiểm tra phòng học và những phương tiện hỗ trợ quá trình giảng dạy; Phải hết sức linh hoạt trong việc nắm bắt và đáp ứng yêu cầu của học viên trong quá trình lên lớp cũng như trong thảo luận, xêmina…

Thứ hai, đổi mới nội dung chương trình dạy học gắn nội dung bài giảng với thực tiễn.

Đổi mới nội dung các bài giảng, gắn nội dung bài giảng với thực tiễn nhằm nâng cao chất lượng giáo dục cho học viên. Thực chất hiện nay, bài giảng của các giảng viên có ưu điểm là bám sát sách giáo khoa, giáo trình nhưng hạn chế chung là không mở rộng được các nội dung và liên hệ thực tiễn. Trong khi đó, các bài giảng yêu cầu phải bao hàm cả về mặt lý luận và mặt thực tiễn. Vì thế bài giảng phải phản ánh được một số vấn đề như: phản ánh được những sự biến động của đời sống xã hội, của tình hình trong nước và quốc tế; đặc biệt phải phản ánh được những chủ trương, đường lối của Đảng về các mặt đời sống kinh tế, xã hội, văn hóa và đặc biệt gắn với tình hình thực tiễn của địa phương và giảm phần lý luận trong giáo trình… Do đó, yêu cầu nâng cao tính khoa học và tính thực tiễn của bài giảng là yêu cầu cấp thiết hiện nay.

Thứ ba, đổi mới phương pháp dạy học, tăng cường sử dụng phương pháp giảng dạy tích cực.

- Đổi mới phương pháp dạy học của giảng viên: Phải sử dụng nhiều phương pháp khác cho thích hợp, có hiệu quả cao đối với cả giảng viên và học viên, đó là phương pháp nêu vấn đề; phương pháp đối thoại; phương pháp hỏi đáp; phương pháp phỏng vấn nhanh; phương pháp trực quan hóa….Sử dụng phương pháp giảng dạy tích cực, hoạt động chủ động, tích cực của người học được đề cao. Hoạt động học tập là hoạt động tích cực, tự lực và sáng tạo của học viên.

- Tạo sự thống nhất trong nhận thức và hành động trong toàn thể giảng viên về ý nghĩa, tầm quan trọng của việc đổi mới phương pháp giảng dạy theo hướng kết hợp phương pháp truyền thống và phương pháp hiện đại.

Một là, cần tiến hành rà soát, kiểm tra lại để biết rõ số giảng viên chưa học tập về phương pháp giảng dạy hiện đại, chưa có chứng chỉ về phương pháp giảng dạy.

Hai là, thường xuyên phát động phong trào thi đua và thi giảng về việc áp dụng phương pháp giảng dạy tích cực trong giảng viên.

Ba là, bản thân mỗi giảng viên có kế hoạch thường xuyên nghiên cứu tiếp cận, nắm bắt và vận dụng các phương pháp giảng dạy hiện đại.

Thứ tư, tăng cường công tác nghiên cứu khoa học, thao giảng, dự giờ, kiểm tra, thường xuyên sơ, tổng kết, đúc rút kinh nghiệm và phổ biến kinh nghiệm trong quá trình giảng dạy.

Trong những năm qua, khoa Lý luận cơ sở hoạt động nghiên cứu khoa học đã được quan tâm đặc biệt, coi đó là nhiệm vụ trọng yếu không thể thiếu của mỗi giảng viên. Mặc dù với một đội ngũ giảng viên còn mỏng, còn trẻ nhưng đã có những hoạt động tích cực tham gia nghiên cứu khoa học như: viết "TTLL &TT", viết báo, tạp chí Trung ương, địa phương và tham gia các cuộc thi do các cấp, các ngành tổ chức đã đem lại ý nghĩa to lớn cho việc nâng cao trình độ lý luận và thực tiễn của giảng viên góp phần tích cực vào công tác giảng dạy. Tuy nhiên, việc nghiên cứu khoa học, viết bài của đội ngũ giáo viên còn rất hạn chế. Vì vậy, trong thời gian tới cần tích cực tham nghiên cứu khoa học những đề tài khoa học cơ sở, phù hợp với trình độ giảng viên hiện nay để có thể tham gia việc tổng kết thực tiễn hoặc làm rõ các vấn đề lý luận cơ bản. Đồng thời thường xuyên tổ chức các buổi sinh hoạt chuyên đề, chuyên môn và viết sáng kiến kinh nghiệm. Ngoài ra có thể đi tham quan , học hỏi, liên hệ công tác với các trường Chính trị các tỉnh có bề dày thành tích trong lĩnh vực đào tạo cán bộ để giao lưu học hỏi kinh nghiệm.

Tóm lại, để nâng cao chất lượng công tác dạy học các môn khoa học Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh đối với đội ngũ cán bộ các cấp trong tỉnh, cần phải có những giải pháp tích cực: đổi mới nội dung phương pháp giảng dạy; nâng cao trình độ lý luận và phẩm chất đạo đức cách mạng cho đội ngũ giảng viên… Nhưng bên cạnh đó, điều có ý nghĩa quan trọng là phải phát huy cao độ vai trò của nhân tố chủ quan - đó là tính năng động, sáng tạo, say mê, tự giác học tập, rèn luyện trau dồi phẩm chất đạo đức, năng lực tư duy lý luận… của mỗi người học viên. Có như vậy thì chủ trương nâng cao chất lượng hoạt động giảng dạy không dừng lại trên lý thuyết sách vở mà thực hiện có hiệu quả trong thực tiễn.

Nguyễn Thị Liễu -  Trưởng khoa Lý luận cơ sở

Bản in