Toàn cảnh tọa đàm

Với tham luận “Khoảng cách giữa quy định và thực tế áp dụng trong hệ thống hành chính công Nhật Bản – Nắm bắt thực trạng bằng cách tiếp cận đảo ngược”, GS Sugimoto Yoshiteru, chuyên gia JICA đã đưa ra bức tranh tổng quát nhất về hệ thống hành chính công tại Nhật Bản: phân cấp (trung ương và địa phương), phương thức tổ chức, cách thức ban hành các điều khoản luật cơ bản, v.v…

GS Sugimoto cho biết, trong hệ thống hành chính công của Nhật Bản, phân cấp, phân quyền mạnh là nguyên tắc xuyên suốt định hướng cải cách tổ chức và hoạt động của bộ máy hành chính nhà nước mà hiệu quả được coi là yếu tố ưu tiên trên hết đối với các phương án lựa chọn. Trên từng lĩnh vực cụ thể, phương án phân cấp bao giờ cũng đi đôi với giải pháp bảo đảm vai trò tự quản của địa phương, sự giám sát chặt chẽ của trung ương và yêu cầu minh bạch hóa trách nhiệm người đứng đầu. Nhờ đó, tính độc lập, tự chủ và sáng tạo của địa phương được nâng lên, hiệu quả công việc cao hơn.

Một trong những mục tiêu cải cách hành chính công của Nhật Bản là xây dựng hình ảnh cơ quan công quyền trong sạch, liêm chính, tạo dựng được lòng tin nơi công chúng. Vì vậy, Nhật Bản đã rất quan tâm đến sự hài lòng của người dân, doanh nghiệp và tổ chức đối với sự phục vụ của cơ quan nhà nước, đề cao nguyên tắc thượng tôn pháp luật trong hoạt động hành chính công vụ.

                                              GS Sugimoto Yoshiretu tham luận tại Tọa đàm

Trong quá trình cải cách, Nhật Bản cũng rất chú trọng mối quan hệ giữa Chính phủ và Nhân dân. Người dân được coi là người chủ của Chính phủ (công dân); là đối tượng phục vụ của Chính phủ (khách hàng); là người cộng sự của Chính phủ (đồng nghiệp, đồng đội). Nội dung này cũng được quy định rõ tại Điều 15, khoản 2, Hiến pháp Nhật Bản: Toàn bộ công chức đều là công bộc của Nhân dân, GS Sugimoto nhấn mạnh.

Về cách thức ban hành chính sách hoặc sửa đổi một điều khoản luật ở Nhật Bản, thông tin tại Tọa đàm GS Sugimoto cho biết, Nhật Bản không ban hành/sửa đổi điều khoản luật một cách độc lập, mà việc này phải được triển khai song hành với các nội dung về ngân sách, biên chế nhân sự sẽ thực hiện.

Tọa đàm cũng lắng nghe ý kiến trao đổi của các chuyên gia, nhà khoa học đến từ Học viện và JICA, qua đó góp phần làm rõ hơn những nội dung cốt lõi trong hệ thống hành chính công Nhật Bản; quá trình cải cách và những nội dung, phương pháp trọng tâm… Đây sẽ là những bài học hữu hiệu với quá trình cải cách hệ thống hành chính công của Việt Nam hiện tại và tương lai./.         

Tác giả: Bùi Thanh & Mạnh Thắng

Bản in